NRC, 15 january 2019, Door: Anne-Lot Hoek en Martijn Eickhoff

Nederlands-Indië Om onze gedeelde koloniale geschiedenis onder ogen te zien moeten historici naar twee kanten de ramen open zetten, betogen Anne-Lot Hoek en Martijn Eickhoff.

Het is vijftig jaar geleden dat Joop Hueting op nationale televisie een steen door de ruit gooide. Hueting, zelf als dienstplichtig soldaat uitgezonden naar Nederlands-Indië, beschreef in de geruchtmakende Achter het Nieuws-uitzending van 17 januari 1969 een reeks oorlogsmisdaden door Nederlandse militairen tijdens de ‘politionele acties’ (1945-1949). De boodschap van Hueting, in november op 91-jarige leeftijd overleden, is pas recent echt beklijfd. Maar waar blijven de Indonesische stemmen in het debat?

Pas vijftig jaar na Huetings tv-optreden is een breed onderzoek gestart naar het Nederlandse militaire optreden in Indonesië. Meer inzicht in het eigen daderschap is van groot belang voor een beter begrip van de koloniale erfenis.

Maar het debat gaat nog vooral over onszelf. Men voert – belangrijke – discussies over het vermeende goed en het kwaad van kolonialisme, maar kijkt nauwelijks over de schutting. Vanuit Indonesië klinken stemmen die vooral vragen naar een breder begrip van de koloniale erfenis, over de lands- en de tijdsgrenzen heen. Die Indonesische stemmen en debatten klinken in Nederlandse publieke discussies, literatuur, films, media en in de geschiedschrijving nog maar weinig door. Maar ze zijn cruciaal om de gezamenlijke geschiedenis onder ogen te kunnen zien.
—