The Banda Journal
Een documentair project van Muhammad Fadli & Fatris MF
De afgelegen Banda-archipel, tegenwoordig vrijwel onbekend, vormde ooit de kern van de eerste Europese confrontaties in Azië. De huidige moderne wereldeconomie begon met de handel in specerijen. Een handel geworteld in menselijk lijden. Met het oog op de enorme winsten die behaald konden worden, dwongen Europeanen een handelsmonopolie af waarna zij hun macht vestigden door middel van massaslachtingen en dwangarbeid. Fotograaf Muhammad Fadli en schrijver Fatris MF gingen een samenwerking aan om de gevolgen van kolonialisme en uitbuiting op de Banda-eilanden in beeld te brengen, en hoe dit tot op de dag van vandaag nog merkbaar is.
The Banda Journal is een langlopend documentaireproject over de Banda-eilanden, een kleine archipel in het oosten van Indonesië die een belangrijke rol speelde bij de totstandkoming van de moderne wereldeconomie. Het verhaal van de eilanden gaat zowel over voorspoed als over ellende. In de geschiedenis van de archipel schuilt het verhaal van de eerste Europese genocide in Azië die de wereld is vergeten.
Het is vijf eeuwen geleden dat Europese zeelieden erop uit trokken om Banda, en verschillende andere eilanden in de Molukken, te vinden. Ze waren op zoek naar specerijen. In die tijd was Banda de enige producent van de meest waardevolle specerij op aarde: nootmuskaat. Het werd gebruikt als smaakversterker en als conserveermiddel en men geloofde dat het verschillende ziekten kon genezen. Nootmuskaat was zo waardevol dat het in prijs duurder was dan olie nu. Het is misschien moeilijk voor te stellen dat de Portugese reis rond de Kaap de Goede Hoop en de toevallige ontdekking van Amerika door Christoffel Columbus, allemaal plaatsvonden in het kader van de zoektocht naar de bron van specerijen in het ‘Verre Oosten’. Toch is het werkelijk zo gegaan.
De jacht op specerijen in het Oosten veranderde niet alleen de wereld, maar ook het leven van de mensen in de Specerijeneilanden zelf. Daarom kiezen wij Banda als de scope van dit documentaire project. Als gevolg van de Europese zoektocht naar specerijen werden de eerste multinationals opgericht waarna een wereldeconomie ontstond. De zoektocht naar de oorsprong van specerijen leidde tot hebzucht en handelsmonopolies. Om nootmuskaat te verkrijgen werden op Banda alle machtsmiddelen gebruikt, ook barbaars geweld werd niet geschuwd. Toen het monopolie was gevestigd, trok Banda smokkelaars aan. De nootmuskaatzaden werden in het geheim naar verschillende uithoeken van de wereld vervoerd. In slechts enkele jaren tijd kelderde de prijs van nootmuskaat. De specerij was niet langer een zeldzaam goed. Na verloop van tijd raakte Banda in de vergetelheid.
The Banda Journal is een verhaal over de impact van eeuwenlange kolonisatie. Dit is ook het verhaal van degenen die moesten vertrekken, van hen die in de steek gelaten werden en vergeten zijn door het verstrijken van de tijd. Dit is een verhaal over de exploitatie van een klein stukje land in Indonesië, over slavernij, over barbaarsheid en over verzet. We proberen het verleden niet alleen te traceren door gebruik te maken van tekstuele verwijzingen in oude boeken, maar ook vanuit de wetenschap hoe de Bandanezen vandaag leven. We brachten meerdere keren een bezoek aan de Banda-eilanden, namen foto’s van de huidige leefsituatie, hielden interviews, leefden in de gemeenschap (we gaven zelfs les op scholen) en werden in isolatie opgesloten. Het is natuurlijk niet eenvoudig om een samenhangende boodschap over te brengen over de logica en relevantie van wat er vijf eeuwen geleden is gebeurd. In een archipel die inmiddels door de wereld is vergeten, zoeken we naar verhalen en nemen we beelden op die fragmenten uit het verleden bevatten, met een relatie tot het heden. Banda is een waardevolle les over strijd, hebzucht en pijn. Dit is een verhaal van een archipel die de wereld heeft veranderd, over zijn verleden en over vandaag.
—
De samenwerking tussen Muhammad Fadli en Fatris MF heeft inmiddels tot een boekpublicatie geleid waarin het verhaal zowel in het Engels als het Indonesisch verteld wordt. Het boek komt binnenkort uit.
Uitgever: Jordan Jordan Edition
Vanuit Indonesië kan het boek besteld worden via Tokopedia, meer informatie over de bestelopties vanuit Nederland volgt zo snel mogelijk.