Historicus Anne-Lot Hoek geïntimideerd vanwege Indonesiëonderzoek
NU.nl, Door Afran Groenewoud, geplaatst op 30 januari 2024 om 22:35 (Later aangepast)
Historicus Anne-Lot Hoek wordt geïntimideerd vanwege haar onderzoek naar de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. De beroepsvereniging van historici roept collega-wetenschappers op zich uit te spreken tegen dergelijke praktijken.
Het Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap (KNHG) noemt de manier waarop de stichting Histori Bersama en de stichting Komite Utang Kehormatan Belanda (KUKB) kritiek leveren op Hoek intimidatie. De beroepsvereniging roept de betrokkenen op daar onmiddellijk mee te stoppen.
Historicus Hoek heeft veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). In 2021 bleek uit haar boek De strijd om Bali dat Nederland in die periode bewoners van Bali heeft gemarteld in gevangenenkampen. Ons land heeft toen ook veel Balinezen geëxecuteerd.
KUKB behartigt de belangen van (Indonesische) slachtoffers die onder de Nederlandse koloniale bezetting hebben geleden. Het online platform Histori Bersama richt zich op hoe het koloniale verleden wordt belicht door Nederlandse en Indonesische auteurs.
‘Inbreuk op persoonlijke vrijheid en veiligheid’
Beide stichtingen stellen dat Hoek zich koloniaal opstelt, omdat de historicus als onafhankelijk onderzoeker deelnam aan een door de Staat gefinancierd onderzoek naar de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog.
Maar de manier waarop KUKB en Histori Bersama hun kritiek uiten, heeft volgens het KNHG niets te maken met een gedegen wetenschappelijk debat. De kritiek op Hoek zou al lange tijd persoonlijk zijn. De beroepsvereniging noemt dat “een inbreuk op de persoonlijke vrijheid en veiligheid van de historicus en haar familie” en zegt dat dat haar het werken moeilijk maakt.
Stichting KUKB wilde niet reageren. Histori Bersama laat weten zich niet in de lezing van het KNHG te herkennen. “Door of namens stichting Histori Bersama zijn in de afgelopen anderhalf jaar geen publieke uitingen gedaan met betrekking tot Hoek.”
Feit hierbij is wel dat Histori Bersama-oprichter en bestuurslid Marjolein van Pagee in augustus vorig jaar op Facebook nog een lang bericht wijdde aan Hoek.
‘Wetenschap komt door intimidatie in het gedrang’
Het KNHG steunt het initiatief WetenschapVeilig. Dat staat wetenschappers bij die te maken hebben met bedreiging, intimidatie en haatreacties.
Volgens het KNHG kan intimidatie van wetenschappers leiden tot zelfcensuur. Dat kan rond de Indonesische geschiedenis neerkomen op minder goed onderzoek naar een oorlog die meer dan 100.000 Indonesiërs en zo’n 5.000 Nederlanders het leven heeft gekost.
“De wetenschap komt door dit soort intimidatie in het gedrang”, licht directeur Antia Wiersma namens de beroepsvereniging toe in gesprek met NU.nl. “Wij spreken ons hier niet vaak over uit. Dat we dit nu wel doen, betekent dat we ons veel zorgen maken.”
NU.nl heeft teksten gelezen en beelden gezien die de lezing van het KNHG lijken te ondersteunen. Hoek laat weten dat ze het vervelend vindt dat mensen haar werk kennelijk niet goed begrijpen. “Dat mag nooit aanleiding zijn om jarenlang kwaad te spreken over iemand.”
—